Standpunt

Gespecialiseerde ondersteuning als partner in inclusie

De ondersteuning van personen met een beperking wijzigt razendsnel. Flexibele trajecten, ondersteuning op maat en vermaatschappelijking van de zorg zijn uitgangspunten die meer dan ooit voorop staan. Dit wijzigende zorglandschap zorgt voor vragen:

Wat is de plaats van gespecialiseerde ondersteuning in deze wijzigende context?

Hoe kan gespecialiseerde ondersteuning gepositioneerd worden naast de ‘generalistische ondersteuning’, die een steeds meer prominente rol krijgt?

Hoe kunnen we specialisatie bestendigen, borgen dan wel uitbreiden?

Welke specifieke bijdrage kan gespecialiseerde ondersteuning bieden in de realisatie van inclusieve trajecten?

Het mag duidelijk zijn dan we vanuit Heder een uitgebreide expertise en deskundigheid opgebouwd hebben. Ook de meer of meest complexe ondersteuningsvragen kunnen hierbij borgen op een doorgedreven expertise die zowel inter- als multidisciplinair ingevuld wordt. Samen met de cliënt en zijn context realiseren we zo telkens opnieuw een individueel traject.

Daar waar deze gespecialiseerde ondersteuning bij momenten gepercipieerd wordt als een – per definitie – exclusief traject, schrijven we met onze organisatie ook een ander verhaal. Flexibele ondersteuningstrajecten vergen immers een geïndividualiseerde inzet die ook in de eigen omgeving ingezet kan worden! Van ondersteuning bij de onthaalmoeder voor een kindje waarvoor slikken een gevaar dreigt te vormen tot opleiding van de monitoren op het speelplein, van (soms intensieve) mobiele ondersteuning bij een inclusief schools traject tot het trainen van specifieke vaardigheden om zelfstandig met de fiets het verkeer in te duiken, van een structurele samenwerking met het speelplein tot …

In het huidige discours wordt het model van de ‘concentrische cirkels’ wel eens geïnterpreteerd als een spreekwoordelijk cascade-systeem: de stelling “Enkel gespecialiseerde ondersteuning als het echt niet anders kan” passeert hierbij de revue. We durven hierbij ook een andere stem te laten horen: ook (of: net) door gespecialiseerde ondersteuning van zowel de cliënt als de 3 andere concentrische cirkels maken we inclusie mee, en meer dan ooit, waar. We bekijken dit dan ook als een opdracht vanuit Heder; een opdracht die we overtuigd mee waarmaken vanuit de ‘5de cirkel’.

Een mooi voorbeeld van deze gespecialiseerde ondersteuning is het multidisciplinaire GGZ-team en het team met therapeuten in de Interactionele Vormgeving (IV). Te veel worden personen met ‘een label’ die ondersteuningsvragen rond emotioneel welbevinden hebben immers wandelen gestuurd. “De specificiteit van handicap”, “het gebrek aan de nodig geachte verbaliteit”, “cognitieve ondergrenzen”, … zijn veelgehoorde argumenten binnen het reguliere GGZ-circuit om de boot af te houden. Enigszins begrijpelijk ook … We ervaren immers dat, naast een – wat ons betreft gewoon – “open staan voor” specifieke skills en vaardigheden noodzakelijk zijn. Met enige trots kunnen we dan ook aankondigen dat in het voorjaar het boek “Gewoon Anders” zal verschijnen bij uitgeverij Gompel en Svacina! In dit boek geven we graag een inkijk in deze specialisatie, in de hoop zowel deze deskundigheid te delen als drempels te slopen…